Από τον Θοδωρή Τζούμα, Δήμαρχο Σκιάθου
Το φυσικό της τοπίο είναι εκείνο που της χάρισε το όνομά της, το οποίο διατηρεί από την αρχαιότητα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ρίζα «σκιά-» προέρχεται από τα πολλά δάση που σκεπάζουν το νησί. Κατοικήθηκε αδιάλειπτα από τον 10ο π.Χ. αιώνα. Από τους Ενετούς και τους Ολλανδούς περιηγητές και χαρτογράφους μέχρι τους σύγχρονους παραθεριστές, γοητεύει σταθερά όσους τη γνωρίζουν.
Τη Σκιάθο κανείς την ανακαλύπτει –ή καλύτερα την «κατακτά»– όταν γνωρίσει τα μυστικά της. Φτωχές είναι οι λέξεις μπροστά στο μοναδικό αυτό νησί, του οποίου τα δύο τρίτα της έκτασης έχουν χαρακτηριστεί «αισθητικά δάση ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», με παραλίες και ακτογραμμή-μνημεία της φύσης. Ανάμεσά τους είναι τα Λαλάρια, οι Κουκουναριές και το Μαντράκι, μερικές πολύβουες και κοσμικές, αλλά οι περισσότερες από τις 67 ανέγγιχτες από τον χρόνο και τον άνθρωπο και ήσυχες ακόμη και στην καρδιά του καλοκαιριού. Οι ακτές της καλύπτουν σχεδόν την περίμετρο του νησιού, αλλού αμμώδεις, με μαύρη ή χρυσή άμμο, αλλού με βότσαλα, ποικιλόχρωμα ή λευκά, με απότομες ξέρες και πολύχρωμα φύκια, και νερά κρυστάλλινα σαν ακρογιαλιές της Οδύσσειας…
Η Σκιάθος έχει ενδοχώρα μαγευτική και δίκτυο μονοπατιών σχεδόν 200 χλμ., που περνά μέσα από ρεματιές παραμυθένιες, με ρυάκια και καταρράκτες και σειρές πλατάνων, αλλά και από μοναστήρια, βυζαντινά μνημεία και ξωκλήσια, καταλήγοντας σε ρόδινα ακρογιάλια.
Ενδιαφέροντα είναι και μνημεία της. Η Κεφάλα, η μοναδική έως τώρα γνωστή θέση των πρώιμων ιστορικών χρόνων στις Σποράδες, ιδιαίτερης σπουδαιότητας, κατοικήθηκε από τον 10ο αιώνα π.Χ., από την πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά των πρώιμων ιστορικών χρόνων. Στο πιο βόρειο άκρο του νησιού δεσπόζει το Κάστρο, στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι Σκιαθίτες στα μέσα του 14ου αιώνα, εγκαταλείποντας τη σημερινή πόλη, για να σωθούν από τις πειρατικές επιδρομές των Τούρκων και των Ενετών. Το αποτύπωμα των κατοίκων της, ωστόσο, διατηρήθηκε ζωντανό στο πέρασμα του χρόνου μέσα από τα γραφικά ξωκλήσια και τα οχυρωματικά έργα.
Κάνοντας έναν περίπατο στην πόλη της, θα «χαθείτε» στην περιοχή Πλάκες, στην οποία δεσπόζουν τα «καπετανόσπιτα» και τα γραφικά λιθόστρωτα, κηρυγμένα διατηρητέα. Μια στάση στο Σπίτι-Μουσείο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι επιβεβλημένη, όπως και στο Μπούρτζι, το ακρόπρωρο της Σκιάθου, όπου στεγάζεται το Μουσείο Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης, μέσα από τις συλλογές του οποίου παρακολουθεί κανείς τη σπουδαία ναυπηγική και ναυτική ιστορία του νησιού.
Οι μαρτυρίες του Σεφέρη και του Ελύτη εντυπωσιάζουν: ο Γιώργος Σεφέρης επισκέπτεται τη Σκιάθο το 1930 και γράφει στις «Μέρες Α’» (Εκδόσεις Ίκαρος 2003): «Σήμερα τ’ απόγευμα, βρέθηκα σε μια μικρή ακρογιαλιά. Μια ίσια γραμμή ο ορίζοντας πέρα, μια βάρκα μικρή αραγμένη και, μπροστά μου, τα βότσαλα σχηματισμένα από το κύμα, καθένα με τη δική του φυσιογνωμία, σαν τους ανθρώπους. Απέραντη γαλήνη…». Σαράντα εννέα χρόνια μετά, ο Οδυσσέας Ελύτης εμπνεύστηκε από τη φυσική ομορφιά της και δημιούργησε ένα κολάζ από τοπία της, με τίτλο «Οπτασία». Στη μελέτη του δε με τίτλο «Η μαγεία του Παπαδιαμάντη» (Εκδόσεις Ύψιλον 1996) αναφέρει: «Κι εδώ συλλογιέται κανείς πώς αυτά τα εξήντα περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα με τις τρεις χιλιάδες ψυχές έφτασαν ν’ αποκτήσουν τη σημασία ολόκληρης ηπείρου». Η εμπειρία του Ελύτη όταν βρέθηκε στη γαλάζια σπηλιά της Σκιάθου πέρασε στην αιωνιότητα μέσα από την περιγραφή του: «Την ώρα που η μικρή βάρκα μπαίνει στη θαλασσοσπηλιά, κι από το εκθαμβωτικό φως άξαφνα βρίσκεσαι κλεισμένος μέσα σε μια παγωμένη γαλαζοπράσινη μέντα» («Ο Μικρός ναυτίλος»-Εκδόσεις Ίκαρος 1985).
Και μπορεί οι νομπελίστες να βρήκαν τις λέξεις να την περιγράψουν, η βιωματική εμπειρία, ωστόσο, ξεπερνά τις γλαφυρές περιγραφές. Η Σκιάθος, η γοητευτική και γεμάτη αντιθέσεις, είναι σε ένα μεγάλο μέρος της όπως την άφησε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και όπως την περιγράφει στα διηγήματά του.
Πέρα από «κλασικές» διακοπές, με βουτιές στις εξαίσιες καταγάλανες παραλίες, βόλτες σε γραφικά σοκάκια, αλλά και έντονη νυχτερινή ζωή, το νησί αποτελεί, πλέον, έναν προσφιλή τουριστικό προορισμό και για όσους επιθυμούν εναλλακτικές διακοπές, αναζητώντας, εκτός από την ξεκούραση, το wellness και την απόλαυση των αξιοθέατων, αλλά και τη μοναδική εμπειρία που προσφέρουν η φύση και τα «προϊόντα» της, ο θρησκευτικός πολιτισμός της και οι εξειδικευμένες υποδομές της τουριστικής βιομηχανίας.
Το νησί προσφέρεται για planespotting, για γαστρονομικό και θαλάσσιο τουρισμό (ιστιοπλοΐα, ναύλωση σκαφών, κρουαζιέρες), ενώ θα απολαύσετε και καταδύσεις στον μαγευτικό βυθό. Υπάρχουν εξάλλου περισσότερα από 300 είδη ψαριών στις Σποράδες και ανάμεσά τους σπάνια κόκκινα κοράλλια.
Οι λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας μπορούν μέσα από 25 διαδρομές (με σηματοδοτημένα μονοπάτια διάρκειας 1-6 ωρών) να ανακαλύψουν το παρθένο φυσικό περιβάλλον και ειδυλλιακά σημεία που προσφέρουν υπέροχη πανοραμική θέα και είναι ιδανικά για ξεκούραση ή και πικνίκ.Η μαγευτική παραλία των Κουκουναριών φημίζεται και για το δάσος της, που φτάνει σχεδόν μέχρι τη θάλασσα, αλλά και για τη λιμνοθάλασσα Στροφυλιά (που βρίσκεται μέσα σε αυτό), έναν σπάνιο υδροβιότοπο, ο οποίος είναι σήμερα προστατευόμενη περιοχή.
